بررسی استعاره های درباری خمسه ی نظامی براساس دیدگاه شناختی
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم انسانی
- نویسنده اردشیر سنچولی جدید
- استاد راهنما مریم صالحی نیا
- سال انتشار 1394
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی استعاره های درباری خمسه ی نظامی براساس دیدگاه استعاره ی شناختی است تا نقش کلیدی و مهم تصاویر درباری در آثار وی نشان داده شود و حوزه هایی که استعاره ی درباری در آن بسامد بالایی دارد، مورد شناسایی قرار بگیرد تا از این طریق نیز به کلیدهای شناختی فهم شعر نظامی دست بیابیم. برهمین مبنا، این پایان نامه در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل اول به بیان کلیاتی راجع به زندگی نظامی و سبک و شعر او و همچنین مبانی نظری تحقیق پرداخته شده است. در فصل دوم نیز، استعاره های درباری، به هشت حوزه ی اشخاص درباری، رزم و جنگ، اشیاء درباری، اماکن درباری و غیره طبقه بندی شده اند و هر کدام از آنها بنابر تعلّق به پنج قلمرو مفاهیم، طبیعت، امور غیر طبیعی، انسانی و حیوانات ساختاربندی و ساماندهی شده ؛ و با توجه به مبدأ و مقصد استعاره ها مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفته اند. در فصل سوم نیز به بررسی مهم ترین عوامل شکل گیری استعاره های درباری در دستگاه فکری نظامی پرداخته شده است، عواملی همچون عوامل محیطی و جغرافیایی، عوامل دینی و اعتقادی، عوامل تجربی و زیستی و همچنین عواملی که در آن به نقش اندیشه های ایران باستان تاکید می شود. نتیجه آنکه نظام و تفکر درباری به عنوان مقتدرترین دستگاه حاکم بر شعر نظامی حضور داشته و سازوکار استعاره پردازی در نظامی را بر محور نظام معنادار و قابل توصیفی استوار کرده است.
منابع مشابه
«خمسه ی» نظامی نردبان صعود زن
با وجود آموز ه های متعالی قرآن و سیره پسندیده ی معصومین(ع) در مورد زن، غالباً در گذشته این عنصر برجسته ی اجتماعی و انسانی به دید منفی و گاه تحقیر آمیز نگریسته می شد. در چنین فضای مرد سالارانه، در بین شاعران کمتر کسی را می توان یافت که از این عنصر برجسته به نیکی یاد کرده باشد. حکیم نظامی از اولین شاعران زبان فارسی است که در دفاع از حقوق زن و بیان فضایل و کمالات او داد سخن داده و مظلومیتش را فرا ی...
متن کاملتحلیل و بررسی تاثیر اندیشههای ایران باستان بر شکلگیری استعارههای درباری در خمسهی نظامی از منظر شناختی
اندیشه های ایران باستان از خاستگاه های مهم و اصلی نظام فکری و اندیشه ای نظامی گنجوی است. او به ایران باستان و زبان پهلوی دلبستگی خاصی داشت و برخی داستانهایش نیز در فضای ایران پیش از اسلام رقم می خورد. مطالعه و بررسی آثار وی نشان می دهد که او بسیار تحت تاثیر این نوع اندیشهها قرار دارد و این اندیشه ها باعث شده است تا استعارههای درباری متنوعی در خمسهی نظامی شکل بگیرد؛ استعارههایی که به دلیل ا...
متن کاملآیین انس و الفت در خمسه ی نظامی
آنچه بیش از هر چیز به مردم ارزش میبخشد و آنها را در میان سایرین سربلند و مفتخر میسازد، بدون شک آیین و آداب و رسوم یک ملت است و ارج نهادن به ارزشهای آن مردم است. آیینها و آداب و رسوم، اعتقادات و باورها مجموعه تجربیات و تفکرات بشر در طی قرون و اعصار است و همین تجربهها و آداب و سنتهاست که به جامعه شخصیت و هویت و موجودیت میبخشد. مقاله حاضر در واقع شناختی نسبت به آیینهای ازدواج و توجه به ...
متن کاملبررسی مفهوم تکاملی مرگ در اشعار مولانا براساس نظریه استعاره شناختی مدل فرهنگی استعاره زنجیره بزرگ
در نگاه زبانشناسان شناختی، استعارۀ مفهومی به هرگونه فهم و بیان تصورات انتزاعی در قالب تصورات ملموس اطلاق میشود. در این پژوهش، از میان راهکارهای مختلفی که لیکاف و ترنر در تحلیل استعارۀ مفهومی استفاده کردهاند، با استفاده از ویژگی سلسلهمراتبی مدل استعارۀ زنجیرۀ بزرگ، به بررسی مفهوم تکامل در اشعار مولانا پرداخته میشود. بررسی اشعار مولانا نشان داد خصوصیت سلسلهمراتبی استعارۀ زنجیرۀ بزرگ که نشان...
متن کامل«خمسه ی» نظامی نردبان صعود زن
با وجود آموز ه های متعالی قرآن و سیره پسندیده ی معصومین(ع) در مورد زن، غالباً در گذشته این عنصر برجسته ی اجتماعی و انسانی به دید منفی و گاه تحقیر آمیز نگریسته می شد. در چنین فضای مرد سالارانه، در بین شاعران کمتر کسی را می توان یافت که از این عنصر برجسته به نیکی یاد کرده باشد. حکیم نظامی از اولین شاعران زبان فارسی است که در دفاع از حقوق زن و بیان فضایل و کمالات او داد سخن داده و مظلومیتش را فرا ی...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم انسانی
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023